Zorunlu olması planlanan dijital takografların süresi “2008 ve sonrası model araçlar, 10/7/2020 tarihine kadar ” ertelendi.
Tüm analog takografların bu tarihe kadar dijital takograflar ile değiştirilmesi zorunludur.
Son günlerde gündemde epey yer alan dijital takograflar hakkında merak ettiğiniz her şeyi açıklamak istedik.
Gelin beraber bu konuyu detaylı öğrenelim.
Yazımızın sonunda da en fazla merak edilen sorulara tek tek cevap vereceğiz.
Ama önce dijital takograf nedir, veriler nasıl indirilir, nasıl paylaşılır ve nasıl saklanmalı bu konuları açıklığa kavuşturalım.
Dijital Takograf Nedir?
Dijital (sayısal) takograf karayolu ile yolcu ve eşya taşımacılığı yapan ticari araçlarda kullanılan bir kontrol cihazıdır.
Temelde amacı sürücülerin sürüş periyotlarını ve görevlerini tutabilme yeteneğine sahiptir. Aynı zamanda polis tarafından ulaşılmak istendiğinde, hatalara ilişkin bilgileri, sistemi tahrif etmeye yönelik girişimleri, hız sınırı ihlallerini, kalibrasyon ayrıntılarını da hafızasında tutar.
Dijital takograf akıllı kartlarla çalışır. Sürücüler, şirketler, yetkili servisler ve denetim görevlilerinin özel ihtiyaçlarına göre ayrı ayrı akıllı kartlara sahiptir. Bu kartlar kullanıcılarına araçtaki takograf cihazındaki bilgilere ulaşma ve/veya kullanma olanağı sağlar.
Sayısal takograflar onaylı servisler tarafından en azından 2 yılda bir kontrol edilmelidir.
Takograf cihazı;
- Araç kullanım sürelerini denetler.
- Araç hızını denetler.
- Kanunun belirttiği sınırlar içinde aracın kullanımını denetler.
- Denetlediği kayıtları hafızasında tutar.
- Hafızasındaki kayıtları grafik veya yazılı rapor olarak verir.
Takograf Cihazının Amaçları:
- Denetimi geliştirmek.
- Adil rekabeti sağlamak.
- Yol güvenliğini artırmak.
- Taşımacılık sektöründe çalışanların sosyal standartlarını iyileştirmek.
Sürücü Kartı
- Sürücü için kişiselleştirilmiş bir karttır.
- 5 yıl geçerliliği vardır.
- Ortalama 28 günlük faaliyet (sürüş ve dinlenme) verilerini hafızasında tutar
- Olaylar ve hatalar verileri silinemez
- 25 günde bir sürücü kartı verilerinin yedeklenmesi gerekir.
Şirket Kartı
- Arac sahibinin işlemlerini kişiselleştirir.
- Takograf cihazına ilk takıldığında şirket kilidi aktif hale getirilir. Araç satıldığında kartın takılıp şirket kilidinin çözülmesi gerekir.
- Ayda bir şirket kartı takılıp takograf verilerinin yedeklenmesi gerekir.
- Bu verilerin her ay staumanaliz.tobb.org.tr üzerinden TOBB sistemlerine aktarılması gerekmektedir.
Takograf Verisi İndirme: Araç Verisi
Araç verisinin takograf cihazı üzerinden indirilmesi gerekmektedir.
Takograf cihazının ön yüzünde bulunan girişe veri indirme cihazı veya veri indirme çözümü barındıran tablet/bilgisayarların kabloları bağlanır, şirket kartı takılır ve araç verisi indirilir.
Uzaktan veri indirme çözümlerinde sürücü kartı takograf cihazının birinci kart girişine, şirket kartı ise şirket merkezindeki veri indirme cihazı veya bilgisayara bağlı kart okuyucuya takılır ve sürücü kartı verisi uzaktan şirket merkezine indirilir.
Takograf Verileri 5 Yıl Boyunca Saklanmalı
27587 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Takograf Cihazları Yönetmeliği kapsamında, sayısal takograf ve sürücü verilerinin indirilip saklanması zorunlu hale getirildi.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin” 98. Maddesi gereğince, yurt içi ve yurt dışı taşıma yapan firmaların araçlarına ait elektronik ve mekanik (analog) takograf cihazlarının verilerinin 5 yıl,
Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Yapan Araçlarda Kullanılan Takograf Cihazları Hakkında Yönetmeliğin” 9. maddesi ve AETR sözleşmesi gereğince, dijital takograf cihazlarının verilerinin ise 1 yıl saklanması gerekmektedir.
Verileri doğru bir şekilde saklamalısınız. Kaybettiğiniz veriler için, talep edildiğinde paylaşılmayan gün başına 100 Euro’dan başlayan ceza ödemek zorunda kalabilirsiniz. Sadece 1 haftalık veriyi kaybettiğinizde en az 700 Euro ceza ödeme durumunda kalabilirsiniz.
Veriler, kanuni saklama süresi dolduktan sonra silinebilir veya başka bir mevzuat dolayısı ile daha uzun süre saklamak gerekiyorsa, ayrı bir klasörde saklanmaya devam edilebilir.
Günlük ve Haftalık Sürüş Süreleri
Her 4 saat 30 dakika sonrası 45 dakika dinlenme zorunluluğu vardır. Kesintisiz 4:30 saatten fazla araç kullanamazsınız.
Bu 45 dakikalık dinlenme süresini isterseniz en az 15 dakikalık dinlenmelere bölebilirsiniz. 45 dakikalık dinlenmeyi 15 dakika ve 30 dakika veya 3 adet 15 dakikaya bölebilirsiniz. Dinlenme süresi 15 dakikadan az olamaz.
Günlük sürüş süresi 9 saati geçemez.
Bu süre bir hafta içinde 2 defa 10 saate çıkarılabilir.
Bu durumda, haftada toplam sürüş süreniz her ne olursa olsun 56 saatten fazla olamaz. Hafta pazartesi 00:00 da başlar pazar 24:00 da biter.
2 haftalık sürüş süresi 90 saati aşamaz.
Günlük ve Haftalık Dinlenme Süreleri
24 saatlik periyot içinde bir sürücü en az 11 saat araç dışında dinlenmek zorundadır.
Bu süre, biri en az 8 saat kesintisiz olacak en fazla 3 ayrı süreye bölünebilir. Bölünme durumunda toplam dinlenme en az 12 saat olmamalıdır.
Haftada en fazla 3 defa bu süre kesintisiz 9 saate düşürülebilir.
2 şoförle kullanım durumunda her 30 saatlik sürede her bir şoför en az 8 saat kesintisiz dinlenmelidir.
Aracın feribot veya trenle kullanılması durumunda (Takograf cihazının Feribot moduna alınması gerekir) günlük dinlenme süresi bir kez kesintiye uğrayabilir. Kesinti 1 saati aşamaz. Bu durumda günlük dinlenme süresi 2 saat uzatılır.
En fazla 6 günlük araç kullanım süresi sonra en az 24 saatlik hafta tatili verilmelidir.
Düzenli seferler hariç uluslararası yolcu taşımacılığı söz konusu ise şoförler 12 gün süreyle araç kullanabilir ama bu süreden sonra 2 günlük (48 saat) tatil yapmalıdır.
Çift Şoför İle Sürüş
İki şoför ile sürüşlerde ise, iki şoför en fazla 30 saat çalışabilir. 30 saat sonrası her şoför en az 8 saat dinlenmeye çekilmelidir.
Bu 30 saat süre boyunca en fazla 18 saat sürüş gerçekleştirilebilir.
Çift şoför kullanımında yine 4 saat 30 dakika sonra 45 dakika mola verilmeli. Tekrar 4 saat 30 dakikalık sürüş sonrası yine 45 dakika mola verilip. Şoför değiştirilerek yine 4 saat 30 dakika sürüş ve 45 dakika molar ile 30 saatlik sürede 18 saat sürüş gerçekleştirilebilir.
Karayolları Trafik Kanunu
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Araç Kullanma Sürelerine Uyma Mecburiyeti ve Denetleme Esasları
Araç Kullanma ve Dinlenme Sürelerine Uyma Mecburiyeti ve Denetleme Esasları
Madde 98 - (Başlığıyla birlikte değişik: RG-02/09/2004-25571)
Araç Kullanma ve dinlenme sürelerine uyma mecburiyeti ve denetleme esaslarında uyulacak usuller aşağıda gösterilmiştir:
A) Ticari amaçla yük taşımacılığı yapan ve azami ağırlığı 3,5 tonu geçen araçların şoförleri ile ticari amaçla yolcu taşımacılığı yapan ve taşıma kapasitesi şoförü dahil 9 kişiyi geçen araçların şoförlerinin 24 saatlik herhangi bir süre içinde; toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 4,5 saatten fazla araç sürmeleri yasaktır.
Bu şoförler en fazla 6 günlük araç kullanma süresinden sonra 1 günlük hafta tatilini kullanmak zorundadırlar. Hafta tatili en az 24 saattir. Düzenli seferler haricindeki uluslararası yolcu taşımacılığı söz konusu olduğunda şoförler 12 gün süreyle araç kullanabilirler, araç kullanma süresinden sonra 2 günlük hafta tatilini kullanmak zorundadırlar. Birleşik 2 hafta içinde toplam araç kullanma süresi 90 saati aşamaz.
Bu şoförler sürekli 4,5 saatlik araç kullanma süresi sonunda, eğer istirahata çekilmiyor ise en az 45 dakika mola almaları mecburidir. Bu molalar sürekli 4,5 saatlik araç kullanma süreleri içerisinde en az 15 dakikalık molalar şeklinde de kullanılabilir.
Bu molalar süresince şoförler başka bir işle meşgul olamazlar. Hareket halindeki bir araçta, feribotta veya trendeki bekleme süresi ile araç kullanılmadan geçen süre, başka iş olarak addedilemez. Alınan molalar günlük dinlenme süresi olarak sayılmaz.
Şoförler her 24 saat içerisinde 11 saat kesintisiz dinlenecektir. Bu süre, biri en az 8 saat kesintisiz olmak üzere iki veya üç ayrı süre halinde kullanılabilir. Ve bu durumda günlük dinlenme süresi 1 saat daha eklenerek 12 saate çıkartılır. 11 saatlik kesintisiz günlük dinlenme süresi haftada 3 defadan fazla olmamak üzere en az 9 saate indirilebilir. Aracın en az iki şoförle kullanılması durumunda her 30 saatlik sürede her bir şoför en az 8 saat kesintisiz olarak dinlenecektir. Günlük dinlenme süresi, yataklı ve yapılışlarında özel dinlenme yeri olan araçlar ile şoförün rahat uyuyabileceği şekilde bölümleri bulunan araçlarda, araçlar park yerinde, garajda veya yerleşim yerleri dışındaki karayollarında platform dışında park edip gerekli tedbirler alınarak geçirilebilir.
Bu şoförlerin araçlarının feribotla veya trenle taşınması durumunda günlük dinlenme süreleri bir kez olmak üzere kesintiye uğrayabilir. Günlük dinlenme süresinin iki bölümü arasındaki süre mümkün olduğunca kısa olmalıdır ve gümrük işlemleri de dahil gemiye, feribota binmeden önce veya indikten sonra 1 saati aşamaz. Bu şekilde kesintiye uğrayan dinlenme süresi 2 saat uzatılır.
B) Yük ve yolcu taşıması yapan araç işletenleri ile bu araçları sürenlerden;
a) Araç işletenlerinin;
1) Otobüs, kamyon ve çekici araçlarında takograf cihazı bulundurmaları ve bunların işler durumda olmalarını sağlamaları,
2) Araçlarına ait takograf kayıtlarını, kayıt tarihinden itibaren 1 ay süreyle araçlarda, 5 yıl süreyle de işyerlerinde, işyeri yoksa araçlarında muhafaza etmeleri veya ettirmeleri,
3) Trafiğe çıkardıkları taşıtların cins ve plakalarını, şoförlerin kimler olduğunu, işe çıkış yer, gün ve saati ile gidilecek yeri kaydettikleri bir defter veya liste düzenleyerek kayıtlarını tutmaları,
4) Yük ve yolcu nakliyatı yapan kuruluş yetkililerinin şoförlerin çalışma sürelerini ve bu süre içerisindeki kural dışı hareketlerini izlemeleri ve kuralları ihlal etmeyi itiyat haline getiren şoförleri eğitmeleri ve bu konuda önleyici tedbirler almaları,
5) Şehirlerarası yük ve yolcu nakliyatı yapan araçlarda, bu Yönetmeliğin öngörmüş olduğu çalışma ve dinlenme sürelerini göz önünde bulundurmak suretiyle, şoförlerin gideceği yer ve güzergahları dikkate almaları ve buna göre uğrayacağı, il, ilçe veya durak yerlerinde yedek şoförleri hazır bulundurmaları, zorunludur.
b) Taşıt şoförlerinin;
1) Mesleki Yeterlilik Belgesi alarak araç sürmeleri,
2) Zorunlu olduğu halde takografı bulunmayan veya takografları işler durumda olmayan taşıtları trafiğe çıkarmamaları,
3) Araçlara ait takograf kayıtlarını kayıt tarihinden itibaren 1 ay süreyle araçlarında muhafaza etmeleri, zorunludur.
Bu şoförlerle ilgili yapılan kontroller, yıllık çalışma günlerinin en az % 1’ini kapsamalıdır. Bu kontrollerin en az % 15’i yol kenarında, % 25’i ise ilgili ve yetkililerce işverenin müştemilatında yapılır. Kontrollerde; günlük araç kullanma süreleri, molalar, haftalık ve günlük dinlenme süreleri, kayıtlarda düzensizlik belirtileri, önceki kayıtlar, takograf cihazının doğru çalışıp çalışmadığı kontrol edilir.
Ayrıca, ilgili ve yetkililerce işyeri müştemilatında yapılan kontrollerde haftalık dinlenme süreleri ve bu süreler arasındaki araç kullanma süreleri, iki haftalık araç kullanma süre sınırlaması, indirilen günlük veya haftalık dinlenme sürelerinin telafi edilip edilmediği, kayıt belgelerinin kullanılıp kullanılmadığı, şoförün çalışma saatlerinin organize edilip edilmediği de kontrol edilecektir. Yetkili makamların talebi üzerine gerekli dokümanların teslim edilmesi ile yapılan kontroller de, müştemilatta yapılan kontrol sayılır.
Şoförlerin araç kullanma, mola ve dinlenme saatleri ile denetim prosedürlerine ilişkin formlar İçişleri Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığınca belirlenir.
Takograf Cihazı ile Sürücü Çalışma Belgesi Bulundurma ve Kullanma Zorunluluğu
Madde 99 - (Başlığı ile birlikte değişik: RG-02/11/2000-24218)
Takograf cihazı ile sürücü çalışma belgelerinin hangi cins taşıtlarda bulundurulacağına ve kullanılacağına dair esaslar aşağıda gösterilmiştir.
a) Takograf cihazları
1) Takograf cihazları; nitelikleri, fonksiyonları ve teknik özellikleri İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınmak üzere Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanacak teknik şartnameye uygun, mekanik, elektronik veya elektro mekanik olarak imal veya ithal edilir.
2) Takograf cihazlarının, şehirlerarası yük veya yolcu nakliyatı yapan otobüs, kamyon ve çekicilerde kullanılır durumda bulundurulması ve kullanılması zorunludur.
3) Takograf cihazı takılan her taşıtın işleten ve sürücüsü, takıldığı tarihten itibaren bu cihazları kullanılır durumda bulundurmak zorundadır.
4) Şehiriçi ve belediye mücavir alanı içerisinde yolcu ve yük nakliyatı yapan otobüs, kamyon ve çekici türündeki taşıtlarda takograf cihazı bulundurma mecburiyeti aranmaz.
5) 1984 ve daha önceki yıllarda üretilen araçlarda takograf cihazı bulundurma ve kullanma mecburiyeti aranmaz. Ancak, bu araçların şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığında kullanılması halinde, takograf cihazının yerine sürücü çalışma belgesinin bulundurulması ve kullanılması zorunludur.
6) Takograf cihazı bulundurulması ve kullanılması zorunlu olan araçlardan, resmi taşıt olarak tescil edilmiş ve edilecek olanlarda takograf cihazı bulundurma ve kullanma zorunluluğu aranmaz.
b) Sürücü çalışma belgesi
Sürücü çalışma belgesi, ciltli, cebe sığacak büyüklükte ve 1 yıllık araç kullanma sürelerinin işlenebileceği hacimde olacak şekilde Maliye Bakanlığınca bastırılır. Bu belgelerin dağıtımı Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu tarafından gerçekleştirilir.
Sürücü çalışma belgeleri, isteklinin esnaf siciline veya ilgili esnaf kuruluşuna kayıtlı olduğunu ispat etmesi şartıyla, ikametgahının veya işyerinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunca verilir. Bu belgelerin zayi edilmesi halinde aynı yolla yenisi düzenlenir.
Ticari amaçla şehiriçi ve belediye mücavir alanı içerisinde yük ve yolcu nakliyatı yapan araç sürücülerinden, sürücü çalışma belgesi aranmaz.
c) (Ek: RG-11/04/2003-25076) (Değişik:RG-19/2/2014-28918) Hız sınırlayıcı cihaz,
N2 ve N3 sınıfı kamyon ve çekiciler ile M2 ve M3 sınıfı minibüs ve otobüslerde hız sınırlayıcı cihaz bulundurulması ve kullanılması zorunludur. Bu hüküm aşağıda belirtilen motorlu araçları kapsamaz:
1) Kamu düzeninden sorumlu Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, silahlı kuvvetler, sivil savunma, yangın ve diğer acil servis hizmetlerinde kullanılan motorlu araçlar.
2) Yapısı itibariyle hızı 99 km/s’i aşmayan N2 ve N3 sınıfı kamyon ve çekiciler ile 110 km/s’i aşmayan M2 ve M3 sınıfı minibüs ve otobüsler.
3) Karayolunda bilimsel amaçlı deney yapmak üzere kullanılan motorlu araçlar.
4) Şehir içinde sadece kamu hizmetinde kullanılan motorlu araçlar.
Hız sınırlayıcı cihazların durum ve nitelikleri Yönetmelik ekinde yer alan 1 Sayılı Cetvelde gösterilmiştir. Bu madde kapsamındaki araçlara takılacak hız sınırlayıcı cihazların hangi modeldeki araçları kapsayacağı konusu ile uygulamaya hangi tarihten itibaren başlanacağı hususu İçişleri Bakanlığınca belirlenir.
Yorum Gönder